Kış mevsiminin eğlenceli aktiviteleri arasında yer alan kızak sporu her yaştan insanın keyif aldığı bir spor dalıdır. Bu spor dalında kullanılan araçlar genellikle tekerleksiz olur. Kızak adı verilen bu araçlar, bir veya iki kişiliktir. Kızak sporu bu araçlar ile yapılır. Kızak sporu terimi, çeşitli kaynaklardan edinilen bilgiye göre ilk kez 1905 yılında kullanılmaya başlanmıştır.
Kızak terimi ise, spor dalı olarak kabul edilmeden önce insan ve eşya ulaşımını sağlamak amacıyla kullanılmıştır. Kızak araçlarının kullanılan coğrafi bölge konumuna ve kullanım amacına göre farklı çeşitleri bulunur. Örneğin; Kanada, İskandinavya ve Sibirya gibi soğuk iklime sahip ülkelerde at, eşek, öküz, geyik ve çoban köpeği gibi hayvanlara bağlanarak çektirilen koltuk benzeri kızak çeşitleri vardır. Bu ülkelerde kızaklar, önceleri ulaşım ihtiyaçlarını karşılamak için kullanıldığı gibi turizm amacıyla da günümüzde kullanılmaya devam eder.
Siz de kızak ve kızak sporuna ilgi duyuyorsanız ve kızak, kızak sporu hakkında detaylı bilgi edinmek isterseniz yazımızın devamını okuyabilirsiniz.
Geleneksel Kızak Tarihçesi
Geleneksel kızak tarihçesi net olarak bilinmese de bazı Çin kaynaklarında günümüzde kızak olarak tasvir edilen bir aletle insanların kar üzerinde kaydığı belgeler bulunmuştur. Yine aynı belgelerde, Türk boylarında kalkana benzeyen iki tarafı yukarı doğru kıvrık, alt tarafı da düşmeyi önleyen at derisi yapıştırılmış aletler olarak kızak tarif edilmiştir.
Kaynaklara göre insanlar, kış mevsiminde avlanmak için evlerinden çıktıklarında bu aletlerle kar üzerinde kayarak gider ve av bitiminde yukarıya doğru ellerinde baston şeklindeki sopalarla kendilerini itme kuvveti kullanıp kayarak evlerine döner.
Geleneksel kızak denilince akla ilk gelen modelin tarihi ise, Avrupa kaynaklarına göre 19. yüzyıla kadar dayanır. Avrupa’da günümüzde yaygın olarak kullanılan kızak modelini Davoslu marangozlar, Norveç kızağını baz alarak geliştirmiştir. Geliştirilen bu kızak çeşidi, 1883 yılında İsviçre’nin Davos kentinde düzenlenen ilk kızak yarışmasında birinci olarak Davos kızağı ismini almıştır. Bu yarışma dönemin şartlarından dolayı düzenli bir şekilde yapılamadığı için, kızağın spor dalı olarak kabul edilmesi daha sonraki yıllarda gerçekleşmiştir.
Geleneksel kızak ise, kar ve buz gibi kaygan zeminlerde, bazı zamanlarda da çamur, çimen ve kaymayı zorlamayacak şekilde düz taşlık zeminlerde ulaşım ve taşıma gereksinimlerini sağlayan, altında kaymayı kolaylaştıran kaydırak denilen yapı bulunan yük taşıyan hayvanlarla çekilen arazi aracıdır.
Kızak Sporu Nedir? Kızak Sporu Kuralları
Kızak sporu, kızak ismi verilen araçlarla oynanan, genellikle tek veya çift kişilik yapılan spor dalıdır. Kızak sporunu yapan sporcular, sırt üstünde kızağa uzanır. Sporcuların ayakları kızağın baş kısmına gelmelidir. Kızağa yerleşen sporcular, yanlarında bulunan çivili eldivenlerinin kuvvetiyle kendilerini ittirerek kayar. İtme kuvvetini bu eldivenler yardımıyla kontrol altında tutar. Bu spor zamana karşı yapılır.
Kızak Sporları Nelerdir?
Kızak sporu, kış mevsiminde yapılan adrenalin tutkunlarının vazgeçilmezi olan spor dalıdır. Adrenalin tutkunları için iyi bir alternatif olan kızak sporu, pek çok yöntemlerle yapılabilir. Bu yöntemler ise şu şekildedir:
- Bobsleigh
- Luge
- Skeleton
Bobsleigh Kızak Sporu, geleneksel kızak benzeri araçlarla, dar ve eğimli olarak tasarlanmış kızak pistlerinde oynanan uluslararası bir kış olimpiyatları sporudur. Bobsleigh kızak sporunda kullanılan araçların altında, her iki tarafta olmak üzere çelik paten adı verilen kaymayı kolaylaştıran düzenekler bulunur. Önde bulunan patenler, aracın direksiyonuna bağlıdır ve yön değişimi bu şekilde yapılır. Kızağın frenlemesi ise, arkada bulunan krampon adı verilen aletlerle, en arkadaki sporcu tarafından yapılır.
Luge Kızak Sporu, tek veya çift kişilik oynanabilen bir spor dalıdır. Bu sporda kızaklara sırt üstü yatılır. Kızak, sporcuların baldır, kalf kuvvetini veya ters omzunu kullanarak, kızağa kuvvet uygulamasıyla kontrol edilir. Luge, aynı zamanda bu sporun yapıldığı, zamana karşı yarışılan bir yarıştır.
Skeleton Kızak Sporu ise, tek kişilik yapılan bir spor dalıdır. Sporcular, kızaklara yüzükoyun şekilde yerleşir. Skeleton kızak sporunda, diğer yarışlara göre daha az hız vardır. Sporcular, yarış boyunca başlarını yukarıda tutar.
Atlı Kızak Nedir?
Atlı kızak, Kanada, İskandinavya ve Sibirya gibi soğuk iklime sahip ülkelerde daha çok tercih edilen, genellikle atların çektiği, koltuk benzeri kızaklara oturularak yapılan bir kızak sporudur. Kızağın hızı ve frenlenmesi ata bağlıdır. Bu nedenle atı kontrol eden sporcunun dikkatli ve dayanıklı olması gerekir. Ayrıca atı kontrol eden sporcunun atın dikkatini ve dayanıklılığını bozacak davranışlardan kaçınması gerekir.
Siz de kış sporlarına ilgi duyuyorsanız ihtiyacınız olan ekipmanlar için Barcin.com’u tercih edebilirsiniz.