Fitness dünyasına adım attığınızda, karşınıza çıkan terimler bazen kafa karıştırır. Reps nedir, set ne anlama gelir ya da cardio ile HIIT arasındaki ne fark var diye kendinizi sorgularken bulabilirsiniz. Fitness terimleri, sağlıklı yaşam ve vücut geliştirme yolculuğunuzda rehberiniz olacağı için her birini anlamanız hedeflerinize ulaşmanızı kolaylaştırır. Çünkü spor salonunda geçirdiğiniz zamanı daha verimli hale getirmeniz, fitness ayakkabıları seçerken bile bilinçli olmanız size büyük kolaylık sağlar. Peki, bu kelimeler sadece jargon mu, yoksa performansınızı artıracak sırlar mı saklıyor? Spor terimleri arasında kaybolmadan, işinize yarayacak en önemli kavramları öğrenmeniz, antrenmanlarınızı bir üst seviyeye taşıyacaktır. A’dan Z’ye derlediğimiz rehberde, antrenman sözlüğü olarak kullanabileceğiniz pratik açıklamalar bulabilirsiniz. Gelin, sizi daha fit versiyonunuza yaklaştıracak antrenman sözlüğümüze birlikte bakalım.
A ile Başlayan Fitness Terimleri
Active Recovery: Hafif tempolu egzersizlerle yapılan toparlanma sürecidir.
Aerobik Egzersiz: Uzun süreli, düşük-orta yoğunluklu egzersizlerdir.
Ağırlık Antrenmanı: Kas kütlesini artırmaya yönelik yapılan hareketlerdir.
AMRAP (As Many Reps As Possible): Belirli sürede maksimum tekrar yapmayı hedefleyen antrenman türüdür.
Anaerobik Egzersiz: Kısa süreli, yüksek yoğunluk gerektiren egzersizlerdir.
Agility (Çeviklik): Hızlı ve kontrollü hareket edebilme yeteneğidir.
Asimetrik Antrenman: Vücudun bir tarafını daha fazla çalıştırarak dengeyi geliştirmeye yönelik antrenman türüdür.
Antrenman Yoğunluğu: Egzersizin ne kadar zorlu olduğunu belirten ölçüdür.
Atletik Performans: Hız, kuvvet, dayanıklılık ve çeviklik gibi fiziksel yetenekleri içeren genel spor yeteneğidir.
B ile Başlayan Fitness Terimleri
Balance (Denge): Vücudun stabilitesini koruyarak hareket edebilme anlamına gelir.
BCAA (Branched-Chain Amino Acids): Kas gelişimini destekleyen amino asitlerdir.
BMR (Basal Metabolic Rate): Dinlenme hâlinde yaktığınız kalori miktarıdır.
Body Composition: Vücudun yağ-kas-su oranını içeren bileşimdir.
Burpee: Kardiyo ve kas gücünü artıran, zıplama ve şınav içeren yoğun bir egzersizdir.
Blood Flow Restriction Training: Kas gelişimini artırmak için kan akışını kısıtlayan antrenman tekniğidir.
Box Jump: Plyometrik antrenmanda kullanılan, zıplayarak kutuya çıkmayı içeren egzersizdir.
Bulking: Kas kazanımı için fazla kalori tüketerek yapılan antrenman dönemidir.
Bodyweight Training: Vücut ağırlığıyla yapılan antrenman türüdür.
C ile Başlayan Fitness Terimleri
Cardio: Cardio, koşu, bisiklet ya da yüzme gibi aktiviteleri kapsayan, temelde kalp atışınızı hızlandıran egzersizlerdir. Dayanıklılığınızı artırmak ve yağ yakmak için idealdir.
Calisthenics: Vücut ağırlığıyla yapılan fonksiyonel egzersizlerdir.
CrossFit: Fonksiyonel hareketlerin yüksek yoğunlukla yapıldığı antrenman sistemidir.
Core: Vücudun merkez kas grubudur (karın, bel, kalça).
Cooling Down (Soğuma): Egzersiz sonrası nabzı normale döndürmek için yapılan hareketlerdir.
Circuit Training: Farklı egzersizlerin kısa molalarla ardışık yapıldığı antrenman türüdür.
Compound Movements: Farklı kasları tek hareketle çalıştırma demektir.
Carb Cycling: Günlük karbonhidrat alımını antrenman yoğunluğuna göre ayarlayan beslenme yöntemi.
Cutting: Kas kaybetmeden yağ yakmaya odaklanan diyet ve antrenman dönemi.
D ile Başlayan Fitness Terimleri
Deadlift: Tüm vücudu çalıştıran temel bir ağırlık kaldırma egzersizidir.
DOMS (Delayed Onset Muscle Soreness): Egzersiz sonrası kaslarınızda ortaya çıkan gecikmeli ağrıya DOMS denir.
Drop Set: Kasları zorlamak için ağırlığı kademeli olarak düşürerek yapılan setlerdir.
Dynamic Stretching: Hareketli esneme tekniklerini içeren ısınma yöntemidir.
Dehydration: Egzersiz sırasında yeterli su tüketilmemesi sonucu oluşan sıvı kaybıdır.
Dips: Üst vücut kaslarını güçlendirmek için kullanılan temel bir egzersizdir.
Density Training: Aynı sürede daha fazla tekrar yaparak yoğunluğu artırmaya dayalı antrenman sistemidir.
Deficit Deadlift: Hareket mesafesini artırarak yapılan deadlift çeşididir.
Dumbbell Snatch: Tek kolla yapılan patlayıcı kuvvet gerektiren bir ağırlık kaldırma hareketidir.
E ile Başlayan Fitness Terimleri
Endurance (Dayanıklılık): Uzun süre egzersiz yapabilme yeteneğine endurance denir. Koşu ya da bisiklet gibi aktivitelerle iyi şekilde gelişir, çünkü yorulmadan devam etmenizi sağlar.
Eccentric Training: Kasları uzatarak yapılan direnç antrenmanıdır.
Electrolytes: Kas fonksiyonları için önemli olan minerallerdir (sodyum, potasyum vb.).
Energy Expenditure: Egzersiz sırasında harcanan toplam enerji miktarıdır.
Explosive Power: Hız ve kuvvet kombinasyonu ile yapılan patlayıcı güç hareketleridir.
Elastic Resistance: Lastik bantlar gibi fitness aksesuarları ile yapılan direnç antrenmanıdır.
Elevated Heart Rate: Yoğun egzersiz sırasında artan kalp atış hızıdır.
Exercise Selection: Programdaki hareketlerin kas gruplarına göre seçilmesidir.
External Load: Vücut ağırlığı dışındaki direnç kaynaklarını (dambıl, bar vb.) ifade eder.
F ile Başlayan Fitness Terimleri
Flexibility (Esneklik): Flexibility, kaslarınızın ve eklemlerinizin hareket açıklığıdır. Esneme hareketleriyle geliştirilir ve sakatlanma riskini azaltır.
Foam Rolling: Kasları gevşetmek için kullanılan masaj tekniğidir.
Functional Training: Günlük hareketleri geliştirmeye yönelik egzersizlerdir.
Fast-Twitch Muscle Fibers: Hızlı kasılan ve patlayıcı güce sahip kas lifleridir.
Fatigue (Yorgunluk): Egzersiz sonrası kasların güç kaybetmesi durumudur.
Fasted Cardio: Aç karnına yapılan kardiyo antrenmanıdır.
Forced Reps: Bir partner yardımıyla maksimum tekrarın ötesine geçmektir.
Form: Egzersizleri doğru teknikle yapma biçimi form olarak adlandırılır. Squat ya da deadlift gibi hareketlerde duruşunuzu korumanız sakatlanmayı önler.
Full Range of Motion (ROM): Bir eklem veya kas grubunun tam kapasitede hareket etmesidir.
G ile Başlayan Fitness Terimleri
Gains: Kas gelişimi ve güç artışını ifade eder.
Glycogen: Kasların enerji kaynağı olarak kullandığı karbonhidrat depolarıdır.
Grip Strength: Ağırlık kaldırırken el ve bilek gücünü belirleyen faktördür.
Glutes: Kalça kaslarını ifade eden terimdir.
Goblet Squat: Göğüs hizasında ağırlık tutarak yapılan squat çeşididir.
Giant Set: Aynı kas grubuna yönelik 4 veya daha fazla egzersizi peş peşe yapmaktır.
Gymnastics Strength Training: Jimnastik hareketleriyle kas ve denge geliştiren antrenman metodudur.
GPP (General Physical Preparedness): Genel fiziksel hazırlık seviyesini ifade eder.
Grip Variation: Farklı tutuş teknikleri kullanarak kaslara farklı açılardan yük bindirmektir.
H ile Başlayan Fitness Terimleri
HIIT (High-Intensity Interval Training): Yüksek yoğunluklu kısa süreli antrenmandır.
Hypertrophy (Hipertrofi): Kas büyümesini ifade eden terimdir.
Hollow Body Hold: Karın kaslarını güçlendirmek için yapılan izometrik bir egzersizdir.
Heart Rate Zones: Egzersiz şiddetine göre kalp atış hızının bölgelere ayrılmasıdır.
Hanging Leg Raise: Karın kaslarını çalıştıran asılarak yapılan bir egzersizdir.
Hack Squat: Makinede yapılan squat çeşididir.
Hamstring Curl: Arka bacak kaslarını hedefleyen direnç egzersizidir.
Handstand Push-Up: Denge ve üst vücut gücünü geliştiren baş üstü şınav hareketidir.
Hip Hinge: Kalçadan bükülerek yapılan hareketleri tanımlayan temel harekettir.
I ile Başlayan Fitness Terimleri
Isolation Exercise: Tek bir kas grubunu hedefleyen egzersizlerdir.
Interval Training: Yüksek ve düşük yoğunluklu egzersizlerin dönüşümlü olarak yapılmasıdır.
Isometric Hold: Kasın sabit pozisyonda tutulduğu direnç egzersizidir.
Intra-Workout Nutrition: Egzersiz sırasında alınan besin desteğidir.
Impact Training: Kemik yoğunluğunu artırmaya yönelik sıçrama ve darbe içeren egzersizlerdir.
Incline Bench Press: Üst göğüs kaslarını çalıştıran eğimli bench press hareketidir.
Iron Cross: Jimnastikte omuz gücünü geliştiren zorlu harekettir.
Internal Rotation: Eklem hareketlerinde içe doğru yapılan rotasyonlardır.
Injury Prevention: Spor sakatlanmalarını önlemek için uygulanan yöntemlerdir.
J ile Başlayan Fitness Terimleri
Jump Squat: Patlayıcı güç kazandıran, zıplayarak yapılan squat hareketidir.
Jump Rope: Dayanıklılığı artıran ip atlama egzersizidir.
Jerk: Halterde ağırlığın omuzdan baş üstüne patlayıcı şekilde kaldırıldığı harekettir.
Jogging: Hafif tempolu koşudur.
Jackknife Sit-Up: Karın kaslarını çalıştıran, vücut ikiye katlanarak yapılan bir egzersizdir.
K ile Başlayan Fitness Terimleri
Kettlebell Swing: Kalça ve sırt kaslarını çalıştıran dinamik egzersizdir.
Kickbacks: Triceps kaslarını izole eden direnç antrenmanıdır.
Knee Drive: Sprintlerde hız kazanmak için dizlerin yukarı çekildiği harekettir.
Kipping Pull-Up: Vücut momentumunu kullanarak yapılan pull-up çeşididir.
Kyphosis: Omurganın anormal öne eğilmesini ifade eden postür bozukluğudur.
L ile Başlayan Fitness Terimleri
Lunges: Bacak kaslarını güçlendiren öne veya yana adımlama egzersizidir.
Lat Pulldown: Sırt kaslarını geliştiren, kablo makinesinde yapılan bir çekiş hareketidir.
Lactic Acid (Laktik Asit): Yoğun egzersiz sonrası kaslarda biriken ve yanmaya sebep olan maddedir.
Leg Press: Bacak kaslarını çalıştıran makine egzersizidir.
Low-Intensity Steady State (LISS): Düşük yoğunlukta yapılan uzun süreli kardiyo antrenmanıdır.
M ile Başlayan Fitness Terimleri
Metabolic Conditioning: Metabolizmayı hızlandırmaya yönelik yüksek yoğunluklu egzersizlerdir.
Muscle Memory: Daha önce yapılan hareketlerin kaslar tarafından hatırlanmasıdır.
Mobility: Eklemlerin hareket kabiliyetidir, esneklikten farklı olarak kontrol gerektirir.
Max Effort: Kişinin maksimum ağırlıkla yaptığı tek tekrar (1RM) çalışmalarıdır.
Muscular Endurance: Kasların yorulmadan uzun süre çalışabilme kapasitesidir.
N ile Başlayan Fitness Terimleri
Negatives (Eksantrik Çalışma): Ağırlığın yavaşça indirilerek yapılan kontrollü egzersizlerdir.
Neutral Grip: Avuç içlerinin birbirine dönük olduğu tutuş şeklidir.
Nutrition (Beslenme): Egzersiz performansı ve kas gelişimi için hayati önem taşıyan gıda alımıdır.
Neural Adaptation: Sinir sisteminin tekrar eden hareketlere uyum sağlamasıdır.
Non-Exercise Activity Thermogenesis (NEAT): Spor dışı günlük aktivitelerle harcanan kaloridir.
O ile Başlayan Fitness Terimleri
Overload Principle: Kasların gelişmesi için giderek artan yükle çalıştırılması gerekliliğidir.
Overtraining (Aşırı Antrenman): Dinlenmemeye bağlı performans düşüşü yaşanmasıdır.
Overhead Press: Ağırlığın baş üzerine kaldırıldığı omuz egzersizidir.
Olympic Lifting: Halterde Snatch ve Clean & Jerk hareketlerini içeren olimpik spor dalıdır.
One-Rep Max (1RM): Kişinin tek tekrar kaldırabildiği maksimum ağırlıktır.
P ile Başlayan Fitness Terimleri
Plyometrics: Zıplama ve patlayıcı hareketleri içeren egzersizlerdir.
Progressive Overload: Kas gelişimi için ağırlık veya tekrar sayısını kademeli artırma prensibidir.
Posterior Chain: Sırt, kalça ve hamstring kaslarını kapsayan kas grubu terimidir.
Powerlifting: Squat, deadlift ve bench press hareketlerine dayanan güç sporu dalıdır.
PR (Personal Record): PR, yani kişisel rekor, bir egzersizde ulaştığınız en iyi performanstır. Örneğin, 50 kg bench press yaptıysanız, bu sizin PR’ınız olur.
Pull-Up: Sırt ve kol kaslarını çalıştıran, bara doğru çekilerek yapılan egzersizdir.
Q ile Başlayan Fitness Terimleri
Quadriceps: Ön bacak kasları.
Quick Feet Drill: Çabukluk ve koordinasyon geliştirmek için yapılan kısa mesafeli ayak hareketleridir. Esnek ve saran yapıya sahip fitness ayakkabıları ile daha rahat yapılabilir.
Quad-Dominant Exercises: Ön bacak kaslarını öncelikli olarak çalıştıran egzersizlerdir.
Quads Activation: Quadriceps kaslarının ısınma veya antrenman sırasında etkinleştirilmesi sürecidir.
Quiet Cardio: Eklem dostu, düşük gürültülü kardiyo antrenmanlarıdır.
R ile Başlayan Fitness Terimleri
Recovery (Toparlanma): Egzersiz sonrası vücudun iyileşme sürecidir.
Reps (Repetitions): Bir egzersizin tekrar sayısıdır.
Rest (Dinlenme): Egzersizler arasında veya antrenman sonrası kasların toparlanma sürecidir.
ROM (Range of Motion): Eklemlerin hareket açıklığını ifade eder.
Resistance Training: Kaslara direnç uygulayarak yapılan kuvvet antrenmanıdır.
S ile Başlayan Fitness Terimleri
Squat: Alt vücut kaslarını geliştiren temel direnç antrenmanıdır.
Superset: Ara vermeden iki egzersizi arka arkaya yapmaktır.
Static Stretching: Hareket etmeden belirli bir pozisyonda esneme hareketidir.
Strength Training: Kas gücünü artırmak için yapılan ağırlık antrenmanıdır.
Set: Belirli sayıda yapılan tekrar grubudur (örneğin, 3 set 10 tekrar gibi).
T ile Başlayan Fitness Terimleri
TUT (Time Under Tension): Kasların gerilim altında kaldığı süreyi ifade eder.
Tapering: Yarış veya müsabaka öncesi antrenman yoğunluğunu azaltma sürecidir.
Thermogenesis: Vücudun ısı üretimi yoluyla kalori yakma sürecidir.
Trap Bar Deadlift: Özel bir bar kullanarak yapılan deadlift çeşididir.
U ile Başlayan Fitness Terimleri
Upper Body: Üst vücut kas gruplarını kapsayan terimdir.
Unilateral Training: Tek taraflı yapılan egzersizleri ifade eder.
Underhand Grip: Avuç içlerinin yukarı baktığı tutuş şeklidir.
Undulating Periodization: Antrenman yüklerinin dalgalı bir şekilde değiştirilmesi sistemidir.
Ultra-Endurance: 6 saatten uzun süren dayanıklılık sporları kategorisidir.
V ile Başlayan Fitness Terimleri
VO2 Max: Vücudun maksimum oksijen kullanım kapasitesidir.
Vertical Jump: Zıplama yüksekliğini ölçen bir testtir.
Volume: Toplam set ve tekrar sayısına dayalı antrenman yükünü ifade eder.
V-Taper: Geniş omuz-dar bel görünümü sağlayan fizik yapısını ifade eder.
W, X, Y, Z ile Başlayan Fitness Terimleri
Warm-Up: Antrenman öncesi yapılan ısınma hareketleridir.
Weightlifting: Ağırlık kaldırmayı içeren tüm sporları kapsar.
Workout Split: Farklı kas gruplarının belirli günlere ayrıldığı antrenman programıdır.
Whey Protein: Kas gelişimini destekleyen hızlı sindirilen protein çeşididir.
Yoga: İçinde pek çok şey barındıran temelde zihinsel dinginlik odaklı egzersiz sistemidir. Hareket kısıtı olmaması açısından fitness kıyafetleri ile destekleyebilirsiniz.
Zero Carb: Karbonhidrat tüketimini sıfıra indiren beslenme şeklidir.
Zone Training: Kalp atış hızına göre belirlenen antrenman seviyeleridir.
Fitness terimleri ve anlamlarını öğrenmek, spor yolculuğunuzu daha verimli hale getirebilir! Barcin.com’da, fitness dünyasına dair en kapsamlı rehberleri bulabilir ve ihtiyacınız olan ürünleri keşfederek antrenmanlarınızı bir üst seviyeye taşıyabilirsiniz. Hemen Barcin.com’u tercih edin ve sağlıklı yaşam için ilk adımınızı atın!
