Dünya üzerinde en çok oynanan ve en çok takipçisinin olduğu spor dalı kuşkusuz futboldur. Ne zaman, kim tarafından bulunduğu konusunda inanılmaz rivayetler olsa da birçok ülke futbolu önce kendisinin bulduğunu ve dünyaya onlardan yayıldığını iddia ediyor. Fransızlar, futbolu ilk biz bulduk diyor, aynı iddiayı İtalyanlar da yapıyor. İşin içine Arjantinliler de giriyor ve ortalık daha da karışıyor. Neyse ki bu tartışmalara, yoğun araştırmalar ve yazılı kaynakların incelenmesi sonucunda son noktayı İngiltere koyuyor. Bugün modern futbolun atası sayılan İngiltere’yi tüm dünya kabul etmiş durumda. Ancak belirttiğimiz gibi İngilizler sadece modern futbolun buluşçusu. Peki ya eski usullerle oynanan eski futbolu kim buldu? İşte futbol tarihini değiştiren konunun kapısı da burada aralanıyor.
Futbolu Sümerler Bulmuş Olabilir Mi?
Mezopotamya’nın en büyük medeniyetlerinden olan Sümerler bugün Irak’ın güneyi olarak tabir edebileceğimiz bir noktada M.Ö. 4000 ile M.Ö. 2000 yılları arasında hüküm sürmüş çok güçlü bir devlet. Araştırmacılar ise futbolun tam olarak Mezopotamya’nın bu bereketli topraklarında doğmuş olabileceğini iddia ediyor. Hatta Mısır’daki mezar duvarlarında ayakla top oynayan insan tasfirleri de bu iddialarını daha da güçlendiriyor. Her ne kadar bu söylentinin çok eskilere dayanıyor olması futbolu Sümerlerin bulmuş olabileceği fikrini güçlendirse de hayır, futbolun gerçek mücitleri kesinlikle Sümerler değil! Peki kim mi? İhtimalleri değerlendirmeye devam edelim!
Peki Ya Yunanlılar?
Futbol, birçok dünya ülkesinde olduğu gibi yunanistan’da da çok popular olan bir spordu. Homeros ve Eflatun zamanlarında halk tarafından çok sevilen ve oynanan bir oyundu. Hatta zamanla bu oyunun Roma’ya oradan da İngiltere’ye geçtiği söylenir. Ancak futbolun ilk olarak Yunanistan’da başladığını kesinlikle söyleyemeyiz.
Futbol Kesin Türklerin İcadı!
Ahh keşke… Futbolu biz bulmadık ama futbolun Türk kültüründe önemli bir yere sahip olduğunu Kaşgarlı Mahmut’un da aralarında bulunduğu birçok tarihçinin kaynaklarında da görebiliyoruz. Dönemin yazıtlarında Türklerin “Tepük” adlı bir oyun oynadığından bahsedilir. Tabii o tepük isimli bir çeşit futbol oyununun kurallarına ilişkin bir detaya sahip değiliz ancak bildiğimiz tek bir şey var o da bu oyunun tarihini Türkler başlatmadı.
Çin Olabilir Mi? Tabii Ki Evet!
Cevap şaşırtıcı öyle değil mi? Lakin bu doğru. Üstelik bunu biz de söylemiyoruz. FIFA Başkanı Sepp Blatter, binlerce yıl önce içi doldurulmuş topla ilk kez futbol oynayan ulusun Çinliler olduğunu açıkladı. Evet, futbolu icat eden Çinlilerin bugün futbolda bu kadar gerilerde olması hayli üzücü. Çin’in neden futbolda geride kaldığını ve son yıllardaki popüleritesini artırmasının altında yatan gerçekleri anlattığımız Futbolcular Neden Çin’i Tercih Ediyor? yazımızı okuyarak konu hakkında detaylı bir bilgi alabilirsiniz.
Sepp Blatter sözlerine şöyle devam eder:
“İngilizlere futbolu kurumsallaştırdıkları için teşekkür etmeliyiz. Ancak Çin’de bu oyunun binlerce yıl önce oynandığına dair kanıtları da reddedemeyiz.
FIFA başkanının yaptığı bu açıklama futbolu kim buldu sorusuna tokat gibi bir cevap olurken, yazılı kayıtlar inceledndiğinde futbolun ilk kez M.Ö. 4000’li yıllarda Çinliler tarafından oynandığı da açıkça ifade ediliyor. Elbette, o gün oynanan futbol bugünkünden çok farklı bir biçimdeydi. Bugünkü haline ise tabii ki İngilizler getiriyor.
Modern Futbol İçin İngiltere’ye Teşekkür Borcumuz Var!
Modern futbolun 1800’lü yıllarda İngiltere’de ortaya çıktığı herkesçe Kabul edilen bir gerçek. Tabii o zamanlar halkın değil aristokratların oynadığı bir oyundu futbol. Mücadeleci oluşu, eğlenceli bir aktivite olması gibi sebeplerle kısa sürede herkesçe sevilince, herkesin oynamak ve takip istediği bir spor halini alması çok uzun sürmedi. Dünyada kurulan ilk futbol kulübü 1855 yılında kurulan Sehffield United takımı olmuştur. Artık iyiden iyiye ciddiye alınan futbolda ilk kural forma giyme zorunluluğu oldu. Kurallar sadece bununla sınırlı değildi elbette. Futbolun bugünkü halini alması bir dizi kural sonucunda oldu.
Kronolojik Olarak Alınan Futbol Kuralları:
1841 – Futbol topunun tam olarak bir küre biçiminde olması kabul edildi.
1848 – “Cambridge Kuralları” adı altında oyunun kuralları toplanmış ve bu kurallarla Cambridge’de öğrenciler arasında ilk futbol maçını oynamıştır.
1855 – Bir İngiliz takımı ilk kez yurt dışına çıkarak top oynadı. Böylece bu oyun, Almanya’ya da sıçradı.
1857 – İngiltere’de ilk futbol kulübü Sheffield Club‘in kuruldu.
1863 – İngiltere’de bir Futbol Federasyonu kuruldu.
1870 – Portekiz’de ikamet eden İngilizlerin bu ülkede futbolu yaymaya başladılar.
1871 – “Kral Kupası” veya “İngiltere Federasyon Kupası” adı altında bir futbol organizayonu kurulmuştur.
1893 – FA Kupası ilk Final maçı; Wolves 1 : 0 Everton
1872 – İngiltere-İskoçya maçı ilk milli maç olarak tarihe geçti.
1875 – Kalelere üst direk konuldu ve topa kafayla vurulmasına izin verildi.
1876 – Korner (Köşe Vuruşu) kuralının kabul edildi.
1879 – Glasgow’dan Darwen’e para teklifiyle futbolcu getirilerek profesyonellik yolu açıldı.
1882 – Futbol kurallarında değişiklik yapmak için yetkili bir kurum olarak “International Board” kuruldu.
1885 – Profesyonellik İngiltere’de resmen kabul edildi.
1886 – Ofsayt kuralı kabul edildi.
1889 – Danimarka ve Hollanda‘da futbol federasyonları kuruldu.
1890 – Futbol maçlarında tam yetki hakemlere verildi.
1891 – Penaltı kabul edildi.
1893 – Amerika’da ilk futbol federasyonu Arjantin’de kuruldu.
1895 – İngiltere’de bayanların ilk futbol maçını oynandı.
1899 – Sürenin 90 dakika, ölçülerin 118.4 x 91.4 olarak belirlendi.
1901 – Sheffield United – Tottenham Hotspur federasyon kupası finalini 110.802 kişinin izledi.
1902 – İngiltere dışında oynanan ilk milli maçta Avusturya Macaristan’ı 5-0 yendi.
1903 – Averaj kabul edildi.
1904 – Belçika, Fransa, Danimarka, Hollanda, İspanya, İsveç, İsviçre FIFA‘yı kurdu.
1906 – Kıtalar arası ilk milli maçta Güney Afrika Brezilya’yı Brezilya’da 5-0 yendi.
1907 – Kendi sahasında bulunan bir futbolcunun ofsayt sayılmaması kabul edildi.
1908 – Londra Olimpiyat Oyunları’nda futbol ilk kez olimpiyat oyunlarında yer aldı.
