Koşucular arasında giderek yaygınlaşan antrenman saatleri arasında Suunto’nun da birçok başarılı modeli yer alıyor. Her marka, aynı veriyi farklı isimlendirip akılları karıştırabiliyor. Tabi bazen diğer marka ve modellerde olmayan veri detaylarını da görebiliyoruz. Şimdi Suunto Ambit serisinde yer alan EPOC ve PTE ifadelerini açıklayacağım;
EPOC, açılımı Excess Post-Exercise Oxygen Consumption olan, Türkçe’si Aşırı egzersiz sonrası oksijen tüketimini ölçüp bize bu veriyi sağlayan terimdir. Diğer deyişle, Yorgunluk veya Fizyolojik Egzersiz Yükü olarak da açıklanabilir.
Koştuktan sonra toparlanmak için vücudunuzun ihtiyaç duyduğu oksijen miktarıdır ve EPOC değeri, süreden ziyade, efor artışı ile orantılı olarak artar.
Peki EPOC’a bakıp neye karar vermeliyiz?
EPOC değeriniz ne kadar yüksek ise, o kadar dinlenmeye ve kendinize daha iyi bakmanıza ihtiyacınız vardır.
Düşük yoğunluklu/eforlu kısa ve orta mesafeli antrenmanlarda EPOC değeri çok yüksek çıkmayacağından biraz dinlenme ile işinize ve antrenmanlarınıza devam edebilirken, yüksek eforlu (VO2maks’ın %100’ünde) 15 dakikalık bir çalışmada veya VO2maks’ın %80’inde yapılan 45-50 dakikalık bir koşuda bile EPOC değeriniz çok yükselecek ve uzun + kaliteli bir dinlenmeye ihtiyacınız olacaktır.
Üstteki grafik, bize EPOC’un faydası hakkında iyi bir fikir veriyor. Grafikte EPOC, 125 civarındayken yazılı olan uyarıya dikkat edin; Agresifçe, çok sert antrenman yapıldığını söylüyor. Sürantrene ihtimali ve sakatlık riski çok yüksektir. Burada 125’e ulaşmış olmanız değil, nasıl bir grafikle (ne hızda) ulaşmış olmanız belirleyicidir. Bir yanındaki eğride gördüğünüz üzere yine 125 seviyesine ulaşılmış fakat bu ideal bir antrenman programlamasıyla erişilmiş olduğundan sorunsuz bir gelişim elde edilmiştir. Altta 50 seviyesinde gördüğünüz eğri ise, çok fazla kolay ve gelişmemize katkıda bulunmaya antrenmanlar yaptığımızın göstergesidir.
PTE
Garmin’lerde TE diye isimlendirilen bilgi ile aynıdır. PTE, Personal Training Effect’in kısaltmasıdır. Türkçe’si Kişisel Antrenman Etkisidir. Bundaki seviyeler Suunto ile Garmin’lerde aynı durumları açıklar. Örneğin;
1.0 Asgari Antrenman Etkisi (Dayanıklılığı geliştiren çok düşük eforlu çalışmalarda)
2.0 Aerobik Performansı Sağlar. Gelecekte daha yüksek eforda çalışma, daha iyi solunum ve kalp damar durumu için gelişim sağlar.
3.0 Haftada 2-4 defa tekrarlandığında aerobik performansı geliştirir.
4.0 Haftada 1-2 defa tekrarlandığında aerobik performansı hayli geliştirir. En iyi gelişimi elde etmek için, haftada 2-3 defa PTE 1-2 seviyesinde çalışmayı gerektirir.
5.0 Bu seviye, aerobik performansı aşırı geliştirir ancak ve ancak yeterli iyileşme/toparlanma süresi sağlanırsa gerçekleşir. Bu antrenman, çok yüksek eforda bulunulduğunu gösterir ve sıklıkla tekrarlanmamalıdır.
Energy Consumption
Türkçe’si Enerji Tüketimidir. % 89 ile 91 doğruluk payına sahip olan ve hem faaliyet esnasında/sonrasında toplam kalori tüketimini, hem de dakikada ne kadar kalori tükettiğinizi gösterir.
