Hematokrit yani HCT, birim kan hacmi başına kırmızı kan hücrelerinin oranını ifade eden yüzdelik bir kan değeri ifadesidir. Kanda meydana gelen tüm elementin birçoğu kırmızı kan hücreleridir. Bu kan hücrelerinin temel görevi oksijeni organlara ulaştırmaktır.
HCT Azalırsa Ne olur?
HCT, kırmızı kan hücrelerinin sayısı ve kandaki hemoglobin düzeyi ile yakından ilgilidir. HCT değeri düşük olan kişilerde ciltte solgunluk görülebilir. Sık sık baş dönmesi ya da bayılma gibi sorunlar meydana gelebilir. HCT eksikliği, hafıza problemleri ve dikkat eksikliğine sebep olabilir. Cilt kuruluğunda artış, tırnak tabakalaşması, saçlarda kırılganlık ve aşırı saç dökülmesi diğer belirtileridir. Fiziksel aktivite yapamaz duruma gelmek, halsizlik ve yorgunluk gibi nedenler de HCT düşüklüğü göstergesidir. HCT azalması, anemiyi ya da kanın sıvı kısmının miktarında bir artışı gösterir.
Düşük HCT’nin en yaygın nedeni kronik kanamalardır. Bu kanamalar ülser, kolon kanseri gibi nedenler ya da travmalar sebebiyle meydana gelen akut kanamalar olabilir. Kadınlarda HCT değerinin düşük olması erkeklere oranla daha fazladır. Bu durum patolojik sebeplerden ziyade daha çok fizyolojik olabilir. Kadınlarda hamilelik sırasında ya da menstruasyon dönemlerinde HCT düşüklüğü yaşanabilir. HCT değerinin az olmasının başka bir nedeni ise kronik inflamatuar hastalıklar, radyasyon tedavisi ya da kanserin neden olduğu kemik iliği baskılanmasıdır.
Tam Kan Sayımı Hemogram HCT Nedir?
Tam kan sayımı, genel sağlığı değerlendirmek için kullanılan en yaygın laboratuvar testlerinden biridir. Bu testler birçok hastalığın birincil tanısının konulmasında önemlidir. Tam kan sayımı, anemi, enfeksiyonlar, inflamatuar gibi çeşitli hastalıkların teşhis edilmesinde ve tedavi değerlerilmesi için kullanılır. Kandaki HCT, MCV ve O2hb gibi kan değerleri tam kan sayımı testleri ile kolaylıkla öğrenilebilir. HCT, kırmızı olan kan hücrelerinin kanda bulunan toplam oranını ifade ederken, MCV ise kırmızı kan hücresinin hacmini belirtir.
HCT değeri cinsiyet ve kişinin yaşına bağlı olarak farklıdır. Yetişkin bir erkekte HCT %39-50 oranında iken, kadınlarda bu oran %35-45 aralığındadır. Kırmızı kan hücrelerinin görevi vücuda oksijen taşımaktır ve kırmızı kan hücrelerinin düşük olması ya da yüksek olması bazı sağlık sorunlarına yol açabilir. Bu yüzden HCT değerine düzenli periyotlarla baktırmak faydalıdır. Kandaki kırmızı kan hücrelerinin sayısının artması ve dehidrasyon ile birlikte HCT artışı meydana gelebilir.
HCT Çocuklarda Kaç Olmalı?
HCT, çocuklarda farklı yaş dönemlerinde değişiklik gösterir. Yeni doğanlar için HCT değeri, %44-62 aralığındadır. Üç aya kadar olan bebekler için %32-43, bir yaşın altındaki çocuklar için %36-43 ve on yaşına kadar olan çocuklarda bu oran %35-47 aralığındadır. HCT, on yaşına kadar olan erkek çocuklarında ise %52’ye kadar olabilir. Sonraki yaşlarda HCT değeri, cinsiyete bağlı olup. pratik olarak bir yetişkinin değerlerine karşılık gelir.
HCT Düşürmek İçin Ne Yapmalı?
HCT, stres, kortikosteroid ilaç kullanımı, diüretikler, travmatik şoklar, sigara kullanımı ya da anabolik steroid kullanımı gibi nedenler sebebiyle değer artışı gösterebilir. Kan sayımı testlerinde HCT değeri yüksek çıktıysa bazı yöntemlerle HCT’yi düşürebilirsiniz. Bunlardan bazıları şu şekildedir:
- Günlük beslenme rutininde yeşil sebzeler, et, balık, ıspanak gibi yiyecekleri tüketebilirsiniz.
- Vücutta sıvı kaybına neden olan kahve, çay, alkol gibi içeceklerden uzak durabilirsiniz. Bu içecekler idrar söktürücü etki yarattığından dehidrasyona sebep olabilir.
- Herhangi bir sağlık probleminiz ya da kronik hastalığınız yoksa kan bağışında bulunmak da yüksek HCT değerini normalize eder.
HCT artışını engellemek ve normal seviyede tutmak için kişinin yeterli miktarda su içmesi gerekir. Sağlıklı beslenmek ve düzenli fiziksel aktiviteler de HCT değerini kontrol altında tutmaya destek olur. Tam kan sayımı HCT ile ilgili Barcin.com sayesinde bilgi sahibi olabilirsiniz.
