Yunanca “Antropo” yani insan ve yeni anlamına gelen “Cene” terimlerinin birleşimi Antroposen, yeni bir jeolojik çağa adını veren bir kelimedir. 1980’li yıllarda ortaya atılan bu yeni çağ kavramı 2000’li yıllarda popülerleşmiştir. İklim değişikliklerinin yaşandığı ve küresel ısınmanın arttığı Antroposen çağda, insanlar gezegen üzerindeki en etkili tür haline gelmiş ve atmosfer üzerinde geri dönüşümü nerdeyse imkânsız fizikseli kimyasal ve biyolojik değişikliklere neden olmuştur. İnsan, gıda ve sürdürülebilirlik arasında dengenin sağlanmasını destekleyen Antroposen diyet ise sağlıklı beslenmenin sürdürülebilirliğini sağlamak adına önerilen bir beslenme şeklidir.
Antroposen Diyet Nedir?
Dünya nüfusunun her geçen gün artması ve gıda üretiminin azalması sağlıklı beslenmeyi zorlaştırır. Her ne kadar nüfus üretimi ile paralel bir şekilde gıda üretimi sağlansa da gezegen üzerinde neredeyse 820 milyonun üzerinde insan yetersiz gıda tüketimi ile karşı karşıya. Pek çok kişi genel vücut sağlığının korunması için yeterli makro ve mikro besin öğelerine ulaşmakta başarısız. Buna ek olarak düşük kaliteli beslenme alışkanlıklarına bağlı olarak obezite ve kalp-damar hastalıkları, diyabet, kolesterol, yüksek tansiyon gibi kronik hastalıklara yakalanma hızında artış gözlenir.
Antroposen diyet, ürün veriminin artırılmasından üretim uygulamalarının iyileştirilmesine, açlık bulgularının azaltılarak yaşam ömrünün uzatılması ve kalitesinin artırılmasına katkı sağlamayı amaçlayan bir diyet yaklaşımıdır. 2050 yılına kadar tüm dünya nüfusunun yaklaşık 10 milyonu bulacağı tahmin edilir. Yanlış ve yetersiz beslenme alışkanlıklarına yönelik gıda üretiminin azot ve fosfor gazı kirliliği, biyolojik çeşitlilik kaybı, sera gazı emisyonları, aşırı su ve arazi kullanımı gibi olumsuz etkilere yol açarak dünyanın küresel yükünü artıracağı düşünülür(1) . Kırmızı et, şeker ve işlenmiş gıda tüketiminde %50 oranında bir azalma sağlanması ve yaklaşık 10 milyarı aşan insan popülasyonu için sürdürülebilir gıda üretimi, gezegenin yaşamını ve insan sağlığının korunmasını destekleyebilir. Böylece gıda üretiminde ek toprak ve su kullanımı azalabilir, azot ve fosfor kirliliği düşebilir, metan artışı azalabilir ve mevcut biyolojik çeşitlilik korunabilir.
Antroposen Diyet Nasıl Yapılır?
Antroposen diyeti, sebze ve meyve tüketiminin ağırlıklı olduğu tam tahıllı gıdalar, kuru baklagiller, kuruyemiş ve doymamış yağların dâhil olduğu bir beslenme programıdır. Diyette düşük ya da orta oranda kümes hayvanı eti ve deniz ürünleri de bulunur. Buna ek olarak çok az miktarda kırmızı et, işlenmiş ürünler ile rafine tahıllar, şeker ve nişastalı sebzelere de yer verilir. 2 yaşından büyük çocuklar ve yetişkinler için uygun olduğu belirtilen Antroposen diyetin besin öğeleri ve enerji değerleri şöyledir:
Enerji
Yetişkin bir kadının günlük enerji gereksinimi 2000-2200 ve erkeğin ise 2800 kalori olarak kabul edilir.
Protein
Yetişkin bir bireyin günlük alması gereken protein miktarı kilogram başına 0.8 gram ya da günlük aldığı enerjinin %10’u şeklinde hesaplanır. Protein kaynağı olarak hayvansal ve bitkisel gıdalar kullanılabilir. Et ve et ürünleri, süt ürünleri, yumurta, balık, kuru baklagiller ve yağlı tohumlar birincil protein kaynağıdır.
Karbonhidratlar
Günlük alınması gereken enerjinin yaklaşık %60’ı karbonhidratlardan sağlanmalıdır. Özellikle bulgur, yulaf, çavdar gibi tam tahıllı ürünlerin tüketilmesini vurgulayan Antroposen diyet programında günlük 232 gram tam tahıllı ürünler ile günlük 50 gram kök ve nişastalı sebzelerin tüketimi önerilir.
Meyve ve Sebzeler
Günlük 5 porsiyon meyve ve sebze tüketiminin önerildiği diyette günlük 300 gram sebze ve 200 gram meyve tavsiye edilir.
Yağlar
Doymamış bitkisel yağ tüketimi destekleyen Antroposen diyeti, günlük toplam 50 gram yağ tüketimini onaylar.
Şeker
Dünya Sağlık Örgütü’nün de önerdiği gibi günlük enerjinin %10’u basit şekerlerden gelebilir. Ancak bu oranın %5’lere düşürülmesi ya da günlük 31 gramın altında şeker kullanımı önerilir(1) .Antroposen diyet ile gezegenin enerji kaynaklarının kullanımı minimuma düşürülebilir ve sağlıklı bir gelecek için bir adım atılabilir. Beslenmenin yanı sıra genel sağlık durumunun korunması için düzenli egzersizler yapılması da önemli bir ayrıntıdır. Egzersiz için kullanabileceğiniz rahat ve konforlu koşu ürünleri ile egzersiz kıyafetleri modellerine Barcin.com üzerinden ulaşabilir, avantajlı ödeme seçenekleri ve fırsatlarından yararlanarak dilediğiniz ürünü hemen satın alabilirsiniz.