En lezzetli protein kaynağı hangisidir deseler, birçoğunuzun cevabı kırmızı et olur muhtemelen. Özellikle sporcuların 1 numaralı besin kaynağı olan et, kas yapımının vazgeçilmez besini. Demir ve B12 deposu kırmızı eti hayatımızdaki yeri büyük ancak tüketirken dikkat edilmesi gereken önemli bir noktaya sahip. O da fazla tüketilen etin, insanı ölüme kadar götürebildiği. Her besinin fazlası olduğu gibi etin de fazlası insanı ölüme götürebilecek kadar zararlı ne yazık ki. Yapılan bir araştırma günlük 120 gr. üzerinde kırmızı et yiyen kadınların meme kanserine diğerlerine oranla %8 daha fazla yakalandığı yönünde. Başka bir araştırma sonucunda ise fazla kırmızı et tüketiminin kalın bağırsak kanserini tetiklediği ortaya çıkmış.
Haftada 2 Kez Yeterli!
Et tüketmenin sağlıklı miktarı yaş grubuna ve harcanan kalori miktarına göre değişkenlik gösterir. Ortalama miktar haftada 2 gün olmak üzere 100-150 gram arası değişmektedir. Tek seferde 500 gramdan fazla tüketilmemelidir. Aksi takdirde vücutta kanser ve mide tümörü oluşumunu tetikleyebilir, ani kalp krizi riskini artırabilirsiniz. Hayvansal yağ, hazır gıdalardaki yahut fast food yiyeceklerdeki yağlardan kat kat sağlıklı bir yağ çeşididir ve insan vücudunun ve beyninin bu yağ türüne ihtiyacı vardır. Ancak fazla tüketim burada da devreye giriyor ve hayvansal yağ gereğinden fazla tüketildiğinde uzun vadede damar tıkanıklığı ve kalp krizi geçirme riskini büyük ölçüde artırıyor.
Etin Fazlası Zarar!
Prof. Canan Karatay’ın dediği gibi beynin ve kalbin çalışması için et de, hayvansal yağ da gereklidir. Et, doğru tüketildiğinde çok faydalı ve insan gelişimi için de vazgeçilmez bir besin olduğu gerçektir. Altını tekrar çizmek gerekir ki, et yararlıdır ancak her şeyde olduğu gibi fazlası zarardır. Bu zararlardan biri de gut hastalığıdır. Gut çok fazla ölçüde alkol, karbonhidrat, kırmızı et tüketenlerde, tansiyon, kolestrol ve yağ oranı yüksek olan kişilerde görülür. Fazla tüketilen kırmızı etin bir diğer zararı ise vücuda gereğinden fazla protein alındığında karaciğerin bunu sindirmek için fazla çalışması. Çalışma düzenini bozduğumuz karaciğer zamanla yorulur ve fonksiyonel aksaklıklara sebep olabilir.
Son olarak fazla et yemek gıda zehirlenmesi olarak karşımıza çıkıyor. Araştırmalara göre besin zehirlenmelerinin en büyük sebebi, et tüketimi. Bunun sebeplerinden biri de güvenilir olmayan yerlerden satın alınan etler. Temizliğinden, nerede saklandığını bilmediğiniz ve doğru koşullarda kesildiğinden emin olmadığınız etleri kesinlikle yemeyin.
Özellikle Kurban Bayramı döneminde en çok yapılan hata, eti dinlendirmemek. Et, kesildikten hemen sonra yenmemeli, en az 24 saat dinlendirilmeli ve hazmı zorlaştıran sertliğinin gitmesi sağlanmalıdır.
Yapılması Gerekenler
-Bahsettiğimiz hastalıklardan kaçınmak aslında çok kolay. En başta tabi ki belirtilen oranlardan fazla et yiyorsanız porsiyonlarınızı küçültmeniz ve dengeli beslenmelisiniz. Hiçbir besin grubunu tavsiye edildiğinden fazla yüklenmeyin. Sofranızda çeşitlilik olmasına her zaman özen gösterin. Yemek yerken aşırıya kaçmamaya dikkat edin.
-Eti kendi yağında pişirmek en sağlıklı olandır. Pişirirken tavaya ekstra yağ koymanız yalnızca kalp-damar hastalıkları riskini tetiklemenize yarar. Pişirdiğiniz etin çiğ kalmadığına dikkat edin. İyi pişmiş etlerdeki proteinlerin sindirimi daha kolay olacaktır. Dışarıda yemek yerken ise etinizin kesinlikle trans yağ içinde pişirilmediğinden emin olmalısınız. Çünkü trans yağların yani doymamış yağların vücuda hiçbir yararı olmadığı gibi iyi kolesterol (HDL) değerini düşürürken, kötü kolesterol (LDL) değerini yükseltir. Bu da diyabeti ve şeker hastalığını tetikler.
-Alternatif pişirme yöntemi olarak fırınlama, ızgara veya haşlama önerilebilir. Bu yöntemler sayesinde ekstra yağ kullanmaktan kaçınmış olursunuz.
-Zor sindirmenin yarattığı şişkinliği ve ödemi atmak için roka, marul gibi yeşil sebzeler yiyebilirsiniz. Bunun yanında ara öğünlerde ananas gibi meyveler yiyebilir, et tüketimini azaltmak için lifli sebzeler veya baklagiller tercih edebilirsiniz. Hafif tempolu egzersizlerle, bol su içerek ve stresten uzak durarak hazımsızlığı en az seviyeye indirmeniz mümkün.
Kırmızı et, protein açısından en zengin besin, bunu kabul ediyoruz ama en az et kadar güçlü bitkisel protein kaynaklarını da unutmamak gerekir. Günlük protein ihtiyacınızı sağlıklı ve hiçbir zararı olmayan doğal besinlerden de alabilirsiniz. O besinlerin hangileri olduğunu öğrenmek için Protein Almanın Bitkisel Yolları yazımızı mutlaka okuyun!
