Sağlıklı ve formda bir vücuda sahip olmanın yolları dendiğinde düzenli bir egzersiz programı ve sıkı bir diyet akla geliyor. Ancak düzenli uykunun önemi ve bu bileşenlere verdiği destek unutuluyor. Özellikle zayıflama diyetleri ve fitness programlarında sağlıklı beslenme programları ile birlikte mutlaka uyku düzenine de dikkat edilmesi gerekiyor.
Düzenli Uyku Neden Önemli
İnsan hayatının neredeyse üçte biri uykuda geçiyor. Başta beyin hücreleri olmak üzere tüm vücut hücreleri uyku sırasında yenileniyor. Öğrenilen bilgiler hafızaya kaydediliyor. Beyinde biriken toksik maddelerin atılması sağlanıyor. Kısacası beden kendi kendini temizliyor ve yeniden enerji topluyor. Toksin maddelerden arınan vücutta kanser hücresi oluşum riski azalıyor. Bağışıklık sisteminin kuvvetlenmesini sağlayan uyku süreci vücudun hastalıklarla mücadelesini destekleyerek direncini artırıyor.
Hafızanın güçlenmesi sağlanarak öğrenme becerisi ve özellikle konsantrasyon yeteneği geliştiriliyor. Kandaki kötü kolesterolün azalmasını destekleyen uyku düzeni kalp hastalıklarına karşı vücudu koruyor. Düzenli uyku aynı zamanda hormonların daha düzenli çalışmasını destekleyerek vücudun kendine özgü biyolojik saatinin düzgün çalışmasına yardımcı oluyor. Ayrıca iştah kontrolünün sağlanmasında önemli rol oynuyor ve kilo almayı önlüyor.
Zayıflama Programlarında Uykunun Önemi
Düzensiz uyku saatleri, vücudun kilo almaya neden olan bazı hormonların aşırı salgılamasına ya da biyolojik dengenin kurulmasına yardımcı olan bazı hormonları da yetersiz salgılamasına sebep olabiliyor.
- Gece geç yatma alışkanlığı olan kişilerde abur cubur tüketimine eğilim daha yüksek oluyor. Seratonin olarak bilinen mutluluk hormonu gecenin ilerleyen saatlerinde daha az salgılanıyor. Seratonin düştüğünde kişi tekrar mutlu olmak için cips, çikolata gibi yiyeceklere yöneliyor. Bu durumda vücutta yağ depolanmasına neden oluyor.
- Vücudun kendine özgü biyoritmini sağlayan melatonin hormonu, gece 23:00 ile 04:00 saatlerinde maksimum seviyeye ulaşıyor. Güçlü bir antioksidan olan hormon, vücut ısısının düzenlenmesinden hücrelerin yenilenmesine kadar birçok vücut fonksiyonunda önemli rol oynuyor. Melatonin karanlıkta ve uykuda salgılanan bir hormon olduğu için salgılandığı saatlerde uyumamak melatonin yetersizliğine zemin hazırlıyor. Melatonin yetersizliği metabolizmanın yavaşlamasına ve kişinin kolay kilo almasına neden oluyor.
- Stres hormonu olarak bilinen kortizol hormonu, uyku düzeni bozulduğunda salgılanıyor. Bağışıklık sistemini baskılayan kortizol aynı zamanda tansiyon yüksekliğine de neden oluyor. Kan şekerini yükseltiyor ve aşırı salınımı vücutta yağ depolanmasını artırıyor.
- Uyku düzeninin bozulmasından etkilenen hormonlardan biri leptin diğeri de ghrelin. Beyne doyma sinyalini gönderen leptin hormonu geceleri daha az salgılanırken beyne açlık sinyal gönderen ghrelin hormonu gece salgılanıyor. Gece ne kadar geç yatılırsa ghrelin hormonun seviyesi de o kadar artıyor.
Uyku düzeninden etkilenen bu hormonların vücudun ihtiyacı doğrultusunda salgılanmasını dengelemek için günlük en az 7-8 saat uyunması gerekiyor. Aynı zamanda erken yatıp erken kalkılarak vücudun biyolojik ritminin düzenlenmesi de zayıflama programlarının başarısı açısından büyük önem taşıyor.
Fitness Programlarında Uykunun Önemi
Fitness programlarında iki önemli amaç ön plana çıkıyor; yağ oranını düşürmek ve kas oranını yükseltmek. Vücuttaki yağ oranı sağlıklı beslenme ile düşürülebiliyor. Kas gelişimi ise iki aşamadan meydana geliyor; antrenmanlarla kasların yırtılması ve yeniden onarılması.
Kaslar onarımları sırasında yeniden zarar görmeyi engellemek için yeni kas dokuları üretiyor ve böylece kas kütlesinde artış sağlanıyor. Uyku kas gelişiminde oldukça önemli bir rol oynuyor. Uyku sırasında büyüme hormonu salgılanıyor ve bu hormon özellikle derin uyku sırasında kasların yapılandırılmasını sağlıyor. Uykunun önemi bir kez daha öne çıkıyor.
Antrenman sırasında ne kadar çok kaslara yüklenirse uyku sırasında o kadar çok yeni kas elde ediliyor. Vücut yıpranan kasları tamir ederken ve yenilerini oluşturmak için enerji harcıyor. Uykuda harcanan enerji vücut depolarındaki yağlardan karşılanıyor ve düzenli uyku ile vücudun fit görünümü korunabiliyor
Fitness sırasında kullanacağınız spor giyim ürünlerine Barcin.com’dan güvenli alışveriş imkanı ile satın alabilirsiniz.
Uykuyla dinlenilen bir gece sonrası güne hafif ve enerjik başlamak içinse Fit Kahvaltı Önerileri yazımızı inceleyebilirsiniz.