SORU : Soğukta koştuktan sonra parmaklarım şişiyor, uyuşuyor ve beyazlaşıyor. Bunlar olduktan sonra tekrar ısınması çok uzun zaman alıyor. Koşu arkadaşım, bu belirtilerin Raynaud rahatsızlığını çağrıştırdığını söyledi. Nedir bu ve ne tür önlemler almalıyım?
CEVAP : İçinde bulunduğumuz mevsim, Raynaud Sendromu zamanıdır ve tarifiniz bu durumla örtüşüyor. Raynaud, soğuğa maruz kalan vücudun aşırı tepkisidir. Serin veya soğuk koşulla karşılaşıldığında, ciltteki küçük kan damarları, normalde küçülür veya kan akışınızı azaltıp, vücut ısısını merkezde tutmak amacıyla daralır. Erkeklere göre daha sıklıkla kadınlar olmak üzere bazı insanlar, soğuk havada çok fazla damar küçülmesi bir tepki yaşadıklarından, bir süre için bu bölgeye kan akışı kesilmesini deneyimler. Bu durum, Raynaud rahatsızlığıdır. Çok hassas insanlar için bu, buzdolabından bir şey alırken de yaşanabilir.
Vazospazm çoğunlukla el ve ayak parmaklarını etkiler fakat burnu, dudakları, kulakları ve meme uçlarını da etkileyebilir. Bu durum çok acılı olabilir ve vazospazm yatıştıktan sonra 15 dakika kadar sürebilir. Tekrarlanan ataklarla, etkilenmiş bölgelerdeki kan damarları kalınlaşabilir ve damarların fonksiyonel yetilerini değiştirebilir.
Bazı insanlar bu tepkiyi stres veya duygusal durumlardan da edinebiliyor. Çoğu insan için Raynaud tek başına bir problemdir fakat romatoid artrit, lupus veya Sjogren sendromu gibi bağ dokusu hastalıklarıyla da ilişkilendirilebilir. Bu durumda diğer sorunları hariç tutmak için bir fizyoterapisti ziyaret etmeye değerdir. Tütün kullanımı, tekrarlayan parmak kullanımı (daktilo veya piyano gibi) ve titreşimli alet (ekskavatör gibi) kullanımıyla durum şiddetlenir.
Eğer bir atak/nöbet geçirirseniz, etkilenmiş bölgeleri (iç mekan gibi) daha sıcak bir yere alın ve mümkünse etkilenmiş organları ılık suya sokun. Aynı zamanda el ve ayak parmaklarınızı hareket ettirebilir, ellerinizi kol altlarınıza koyabilir veya ellerinizle gövdenize birkaç katman daha ekleyebilirsiniz. Eğer koşunun ortasındaysanız, iç ısı üretimini artırmak için temponuzu biraz artırın. Eller ve ayaklar gibi etkilenmiş yerlere masaj yapmak da işe yarayabilir.
Aynı zamanda kan damarlarını genişleterek bu duruma yardımcı olan ilaçlar da vardır. Çoğu ilaç, başka durumları tedavi etmek için kullanılır O zaman eğer başka tıbbi sorunlarınız varsa, bir seferde iki işi halletmek de mümkün olabilir. Hiç sağlık sorunu olmayan insanlar, genellikle nifedipin veya diltiazemi en düşük dozda kullanmak, bu belirtileri önleyebilir. Tabi önce doktorunuza danışmalısınız. Doktorunuz hangi ilacın sizin için en uygun olacağına karar verebilir.