Yapılan araştırmalara göre koşma sırasında ayağın hareketini ifade eden iki terimden bahsedebiliriz: içe basan ayak ve dışa basan ayak. Peki, senin ayak tipin hangisi?
Öncelikle içe mi basıyorsunuz, dışa mı anlamanın birçok yolu olduğundan bahsedebiliriz. İçe veya dışa basıp basmadığınızı anlamanın yollarından biri de mevcut koşu ayakkabılarını kontrol etmek diyebiliriz. İçe basanlar ayakkabıların dış tabanı ile ayak parmaklarının yakınındaki alanları aşındırır ve ayak yapıları genellikle düzdür. Dışa basanlar ise ayakkabılarının tabanını dış kenar boyunca aşındırır ve ayakları genellikle düz olur. İçe basma yani ayağın yerle buluştuğunda hafifçe içe dönmesi, çarpma etkisinin kuvvetini dağıtmaya yardımcı olan doğal bir harekettir. Normal ölçüde içe basıyorsanız adımlarınız nötrdür ama aşırı içe basan bir ayak yapısına sahipseniz bu sakatlıklara ve başka sorunlara yol açabileceği için önlem almanızın tam vakti…
Mevcut ayakkabıları kontrol ettiysek, ikinci test için ayakkabımızı satın alacağımız mağazada koşu bandına çıkmaya hazırız demektir. Koşu bandında adımlarının hareketini izleyen satış görevlileri ve uzmanlar ayak yapının düz mü, yüksek mi, sert mi, esnek mi olduğunu söyleyebilir hatta içe mi basıyor dışa mı basıyor daha sağlıklı bir sonuca ulaşıp size bir reçete verebilir. Bu adım testinin ortaya koyduğu sonuç aslında doğru ayakkabı seçimi ile ayaklarınızı vücudunuzla daha uyumlu hareket ettirmenize olanak sağlayacak ve sizi daha mutlu birine dönüştüreceği gibi, yaptığı spordan daha verimli sonuç elde edebilen bir sportmen yapacak.
Her koşucunun adımları kendine hastır, bu konuda hemfikirsek bir koşucunun kendisi için doğru ayakkabıyı seçmesinde en önemli etkenin kendisini ne kadar iyi tanıdığıyla doğru orantılı olduğunun altını çizmeden geçmeyelim, değil mi? Sonuçta her ne kadar birkaç testten faydalanabiliyor olsa da farklı ayakkabılarla farklı tempolarda ve farklı mekânlarda koşu yapma seçeneğinizin hâlâ sizin ceplerinizde olduğunu ve herhangi bir uzmanın hiçbir testle sizin biyomekanik saatinizi ve kinetik zincirinizi sizden iyi bilemeyeceğini hatırlatmak isteriz. Hâli hazırda ayakkabıda destek veya esneklik yerine ekstra yastıklamayı seçerken dikkate alınması gereken birçok değişken kafamızı karıştırıyorken üstelik tam da burada derin bir nefes almakta fayda var. Haftada kaç kilometre koştuğunuzdan tutun da ayaklarınızın esneklik derecesine kadar birçok değişkenliğe en nihayetinde en çok hâkim olan sizlersiniz.
Vücudunuzun geri kalanı bu sorunu telafi etmeye çalışırken enerji kaybedeceğiniz ve olası bir sakatlanma durumuna karşı alabileceğiniz önlemler için bizim naçizane bir önerimiz yok değil elbette. Nike’ın mükemmel yastıklama ve destek sağlayıp hareketinizi kontrol etmenize olanak sağlayan birçok serisi var aslında. Daha iyi ve yenilikçi bir seçenek için biz Nike Air Zoom Structure 21 serisini önerebiliriz. Serinin en daha hafif ve en güçlü olan bu ayakkabısı, sunmuş olduğu denge ve destek sayesinde özellikle koşucuların da favorisi. Ayağın üst kısmının daha fazla hava almasını sağlayan tek parça Flymesh kumaşı, Flywire’ı iç ayak kemeri bandı ile birleştiren Dynamic Fit teknolojisi ile buluşunca içe basma problemi yaşayanlar için bir çözüm önerisi olabilir. Güçlü fakat ultra hafif Flywire kordonlar, bağcıklarla birlikte çalışacak sıkıldıklarında daha fazla destek sağlar. Ayak kemerini saran elastik bant ise koşarken ayağının kaymasını önlemeye yardımcı olur. Bu ayakkabının içe basan ayaklar için en belirgin faydası ise; geniş, düz dış taban ve iki tür yastıklama desteği sunmasıdır. Sert köpük ayağın kemer kısmını yastıklarken yumuşak köpük dış kısmı yastıklar. Bu da adımlarınızın çarpma etkisine karşı güvenli bir koruma sağlar. Ayak tipinize göre en doğru hareket alanı yarattığı yaratması bu seriyi daha da kullanışlı kılar.
Yine markanın hem içe hem de dışa basan ayaklar için önerebileceğimiz başka bir modeliyse Nike Air Zoom Odyssey 2. Üç yoğunluğa sahip köpük orta taban ve dinamik destek platform adım atarken birlikte çalışarak dengeyi artırır. Koşu ayakkabısı, Flywire kordonlar ile desteklenmiş nefes alabilen Flymesh üst kısım sayesinde rahatlık ve destek sağlar.
Unutmadan, Nike Performance Council Üyesi, Fizik Tedavi yüksek lisans mezunu Michael Johnson Performance (MJP) Global Performans Direktörü Lance Walker’ın da dediği gibi;
“Bir koşucunun sağlıklı kalmasının en iyi yolu, ona reçete edilen rahatsız bir ayakkabı giymek değil, rahat bir ayakkabı giymektir.”
İçe veya dışa basan bir ayağınız varsa bunu dert etmeye başlamadan önce bir düşünün. Ayak tipinize göre kendi çözüm yolunuzu bulmanın birçok yolu var. Spor ayakkabı seçerken dikkat etmeniz gerekenleri de okumayı ihmal etmeyin. Tüm seçeneklerinizi gözden geçirin ve kendiniz için en doğru kararı verin!